Hakhout 

Een duurzame vorm van bosbeheer

Van oudsher, tot halverwege de twintigste eeuw, voorzagen hakhout en knotbomen mensen van gereedschap, bouwmateriaal, brandstoffen en allerlei andere hulpmiddelen, zoals medicijnen. De bomen worden boven de stam of een eindje boven de grond afgezaagd, waarna ze weer uitlopen. Het was een mooi manier van het landschap benutten en tegelijkertijd in stand houden en bewaren: in en rond knotbomen en hakhoutbosjes groeit en leeft van alles aan wilde planten en dieren. De wilg, els, es, linde en eik lenden zich goed voor hakhout.

Al sinds weer heel wat jaren doe ik 's winters met een ploegje aan hakhoutonderhoud in een elzenbroekbos vlak buiten het dorp: een vochtig stuk bos, waar vooral elzen en berken groeien op 'rabatten', tussen greppels. Vroeger werd dit bos beheerd als hakhout: het hout werd gebruikt in de landbouw voor bijvoorbeeld gereedschap en  als brandstof. Op een gegeven moment, toen het gebruik van hakhout verdween, is het bos dichtgegroeid. Op verzoek van Stichting IJssellandschap ben ik hier opnieuw begonnen met hakhoutonderhoud. Van januari tot half maart (als het broedseizoen begint) worden daar bomen 'afgezet' zoals dat heet.

Er is daardoor een gevarieerd bos ontstaan, met bomen in allerlei levensfasen, waardoor de natuurwaarden van het bos flink zijn verbeterd. De elzen groeien snel opnieuw weer aan. Het hout is daarmee een mooie klimaatneutrale energiebron voor de houtkachels van ons houthakkers.

Lees hier ook mijn essay in Trouw over hout stoken.

 

Elzenhakhout

Afgezaagde elzenstobben

De elzenstobben lopen razendsnel weer uit.